top of page
Snaar Festival_Muzikale Persoonlijkheid_Titel-31.png

Op 28 mei 2022 heeft het Music, Brain, Health & Technology (MBHT)

lab van Universiteit Leiden een publieksexperiment uitgevoerd op

het SNAAR festival, tijdens de voorstelling ‘Wat is je muzikale persoonlijkheid?’. Het doel van het experiment was om verbanden tussen persoonlijkheidskenmerken(1) en muziekvoorkeur vast te stellen en deze te vergelijken met eerdere onderzoeken op dit gebied over de Nederlandse populatie.

 

In totaal deden 79 bezoekers mee aan dit onderzoek. Zij werden gevraagd een korte vragenlijst in te vullen over hun persoonlijkheidskenmerken, die een uitslag geeft op 5 schalen, namelijk extraversie, vriendelijkheid, gewetensvolheid, emotionele stabiliteit en openheid voor nieuwe ervaringen. Verder werden ze gevraagd na ieder gespeeld muziekstuk aan te geven hoe leuk zij dit muziekstuk vonden op een schaal van 1 tot 10. Tijdens het experiment werden er expres geen genres, artiesten of titels genoemd bij de gespeelde muziekstukken, om te voorkomen dat mensen in het publiek hun associaties met die genres expres mee lieten wegen. 

Persoonlijkheid.png

Achtergrond

Wetenschappelijk onderzoek naar muziekvoorkeur en persoonlijkheid keek eerst vooral naar genres, maar nieuwer onderzoek maakt gebruik van genre-overstijgende muzikale aspecten of dimensies. Deze dimensies worden gebaseerd op overeenkomende kenmerken in muziekstukken, zoals het tempo van de muziek, akoestische of elektrische instrumenten, de hoeveelheid zang, de complexiteit, de stemming en het energieniveau in de muziek. Voorkeuren voor specifieke genres zijn namelijk heel beïnvloedbaar door factoren zoals leeftijd, cultuur, sociaaleconomische status en tijdsgeest. Tijdens de voorstelling werden er vier muziekstukken gespeeld gebaseerd op de muziekdimensies van Rentfrow en Gosling.(2) Genres als blues, jazz en klassiek vielen onder de dimensie reflectief & complex. Verder vielen genres met hoge energieniveaus die thema’s van rebellie benadrukten onder intens & rebels, bijvoorbeeld rock en metal. 

Pop, country en soundtracks vormen samen de dimensie vrolijk & conventioneel. Tot slot vallen genres waarin ritme en levendigheid centraal staan onder energiek & ritmisch, denk aan soul, funk en r&b. In eerdere onderzoeken is samenhang gevonden tussen persoonlijkheid en deze dimensies. Een hoge score op extraversie wordt in meerdere onderzoeken gerelateerd aan een voorkeur voor popmuziek. Naast popmuziek is er ook een verband aangetoond tussen extraversie en funk/soul. Verder laat een hoge score op openheid voor nieuwe ervaringen een brede fascinatie voor muziek zien. Bovendien laten zij zich graag intellectueel uitdagen door te luisteren naar complexere muziek, denk hierbij aan genres als klassiek en jazz. Een lagere score op openheid staat in verband met een voorkeur voor popmuziek en soundtracks. Lage scores op zorgvuldigheid lijken in verband te staan met een voorkeur voor rockmuziek. Tot slot laten eerdere onderzoeken geen duidelijke verbanden zien tussen muziekvoorkeur en de persoonlijkheidskenmerken vriendelijkheid en emotionele stabiliteit. 

Het eerste muziekstuk werd gespeeld door Ties Mellema op de baritonsaxofoon. Dit muziekstuk was Allemande uit de eerste suite van J.S. Bach, BWV 1007 en viel onder de muziekdimensie reflectief & complex. De resultaten lieten een meetbaar negatief verband zien tussen de voorkeur voor dit muziekstuk en de persoonlijkheidskenmerk emotionele stabiliteit. Dit betekent dat iemand die dit muziekstuk een hoge beoordeling gaf, vaker laag scoorde op emotionele stabiliteit. Ondanks dat dit onderzoeksresultaat beperkte praktische implicaties heeft, klopt het wel met een eerder onderzoek in Nederland door Dunn en collega’s.(3) Dit verband werd niet eerder buiten Nederland aangetoond. De drie volgende muziekstukken werden gespeeld door de band DAV. Het tweede muziekstuk dat werd opgevoerd was ‘Cissy strut’ van The Meters en viel onder de muziekdimensie energiek & ritmisch. Wij hebben een meetbaar positief verband gevonden tussen de voorkeur voor dit muziekstuk en de persoonlijkheidskenmerk vriendelijkheid. In andere woorden wanneer iemand dit muziekstuk een hoge beoordeling gaf, scoorden zij zelf meestal ook hoog op vriendelijkheid. Dit onderzoeksresultaat heeft meer praktische implicaties en klopt met eerdere onderzoeken binnen en buiten Nederland.

 

Vriendelijkheid stond daarnaast meetbaar positief in verband met het derde muziekstuk. Het derde muziekstuk was ‘Live high’ van Jason Mraz en viel onder de muziekdimensie vrolijk & conventioneel. Deze resultaten steunen eveneens eerder onderzoek in Nederland door Delsing en collega’s(4) en klopt met eerdere bevindingen buiten Nederland. Er waren geen verbanden tussen persoonlijkheidskenmerken en het laatste muziekstuk, ‘American Idiot’ van Green Day, wat viel onder de muziekdimensie intens & rebels. Dit komt niet overeen met eerder gevonden verbanden zowel binnen als buiten Nederland.

In conclusie, de resultaten van het publieksexperiment steunen de veronderstelling dat muziekvoorkeur samenhangt met persoonlijkheidskenmerken. In het huidige onderzoek zijn er verbanden gevonden die overeenkomen met eerdere onderzoeken met betrekking tot de Nederlandse populatie. Echter zijn andere eerder gevonden verbanden niet teruggekomen in het huidige onderzoek. Hierbij kunt u denken aan: een samenhang tussen voorkeur voor popmuziek en extraversie of een voorkeur voor complexe muziek, klassiek of jazz, en een hoge score op openheid voor nieuwe ervaringen. Met behulp van vervolgonderzoek, zullen betrouwbare verbanden tussen persoonlijkheidskenmerken en muziekvoorkeur meer inzicht geven in hoe mensen in elkaar zitten en waarin zij verschillen met- of lijken op elkaar. 

1 De BFI-2-XS, een korte persoonlijkheidstest die in het Nederlands gevalideerd is door Denissen en collega’s in 2019: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00223891.2018.1539004?journalCode=hjpa20

 

2  Rentfrow, P. J., & Gosling, S. D. (2003). The do re mi’s of everyday life: the structure and personality correlates of music preferences. Journal of Personality and Social Psychology, 86(6), 1236. 

https://psycnet.apa.org/doiLanding?doi=10.1037%2F0022-3514.84.6.1236 

3 Dunn, P. G., de Ruyter, B., & Bouwhuis, D. G. (2012). Toward a better understanding of the relation between music preference, listening behavior, and personality. Psychology of Music, 40(4), 411-428.

https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0305735610388897?casa_token=L0asR5f0AhQAAAAA%3A5X1XLAW0hMUgQAtFP_Hwj0kvAydojuTYrMwAGZ8Us276xiR1jIhe-iCrBoi5HqX8Ch1h0EHpHHeF 

4 Delsing, M. J., Ter Bogt, T. F., Engels, R. C. & Meeus, W. H. (2008). Adolescents’ music preferences and personality characteristics. European Journal of Personality: Published for the European Association of Personality Psychology, 22(2), 109-130. 

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/per.665?casa_token=sdQmYl0Zcs0AAAAA:OiUaLHIWEc5KGp4J1a9dUzDTWaGIEEFlHpqEf3vHrrW3ay57DG7NoCeVFE7oRN2Pk6dxNrKu58WYA8k 

_WFD8324_001.jpg
Snaar_Visual.png
bottom of page